'Lavirint 90-ih': Može li se pronaći izlaz i put ka pomirenju
Pad socijalizma i formiranje novih nacionalnih država ogledali su se i kroz preimenovanjima ulica i trgova. Dok su se u gradovima Istre, Slovenije, Crne Gore i Makedonije zadržali nazivi po Josipu Brozu Titu, u drugim dijelovima bivše Jugoslavije njegovo ime brzo je uklonjeno sa mapa.
U Beogradu je Titova ulica prvo preimenovana u Ulicu srpskih vladara, a zatim u Ulicu kralja Milana. Istovremeno nakon 1990. godine, zabilježeno je masovno uklanjanje i uništavanje spomenika.
Na izložbi je istaknut prepolovljeni spomenik Josipu Brozu Titu, vođi partizanskog pokreta i doživotnom predsjedniku Jugoslavije.
Fotografija sa rupom od metka na liku fudbalera Siniše Mihajlovića, pronađena je u njegovoj srušenoj kući u Borovu.
Uz nju je istaknut i dio iz njegove autobiografije:
"Pod mojim pritiskom, roditelji su spakovali najnužnije stvari i preselili se u Beograd. Pridružio im se i moj brat Dražen. Kasnije smo saznali da je naša kuća u Borovu minirana i da je neko ispalio metak u moju sliku na zidu. Taj grozan čin nosio je jasnu simboliku i poruku. Ko je mogao da baci bombu na naš dom? Ko je i zašto pucao u moju i Draženovu fotografiju? Ta pitanja su me mučila sve dok nisam otkrio istinu. To je učinio Stipe, jedan od mojih najboljih prijatelja iz detinjstva, kojeg sam smatrao kao brata. Videli smo se 2000. godine u Zagrebu, u hotelu. Došao je i pitao me da li sve znam. Priznao mi je – da je zapalio kuću, ali i spasio moje roditelje. Oprostio sam mu."
Dana 6. decembra 1991. godine srpski i crnogorski dobrovoljci započeli su jedan od najžešćih napada na opkoljeni Dubrovnik, čije je jezgro bilo intenzivno bombardovano.
Upravo tog dana, mladi dubrovački fotograf Pavo Urban zabilježio je posljedice granatiranja. Njegove fotografije smatraju se nekim od najupečatljivijih i najvažnijih dokumenata rata.
Posljednju je snimio neposredno prije svoje pogibije.
Na Cetinju je 1992. u organizaciji Liberalnog saveza Crne Gore održan je antiratni skup, predvođen Slavkom Perovićem. Okupljeni su pjevali stihove "Sa Lovćena vila kliče, oprosti nam Dubrovniče".
Na prvim višestranačkim izborima u Jugoslaviji, održanim 1990. godine, pobjedu ostvarile su nacionalističke stranke, što je označilo značajan preokret u političkoj i društvenoj slici tadašnje zemlje.
Od kraja osamdesetih godina, nacionalistička propaganda preplavila je jugoslovensku štampu. Propagandni narativi prenosili su mediji s ciljem uticanja na javno mnjenje i podrške političkim interesima različitih sukobljenih strana.
Režimski mediji su dodatno produbili polarizaciju društva i međuetničko nepovjerenje tendencioznim izvještavanjem i iskrivljavanjem činjenica.
Prelazak postsocijalističkih društava u kapitalizam (tranzicija) pratilo je formiranje novog društvenog sloja, takozvanih tajkuna, dok je većina stanovništva istovremeno osiromašila. Zlatne WC šolje postale su simbol njihove nezasite pohlepe i raskoši.
1995. godina predstavljena je kao srce lavirinta. Ova godina označila je prelomne događaje na prostoru bivše Jugoslavije.
Polovinom ove godine dogodio se genocid u Srebrenici, jedan od najvećih u Evropi nakon Drugog svjetskog rata. Do danas je DNK analizom identifikovano 8.372 ubijenih.
Cvijet Srebrenice postao je simbol sjećanja na ove žrtve.
Natpis simbolizuje svakodnevni rizik i opasnost kroz koje su prolazili stanovnici Sarajeva tokom dugotrajne opsade. Ulice su bile bojno polje, a svaki izlazak iz zaklona mogao je značiti smrt zbog snajperske vatre sa okolnih brda.
Sanela i Emir Klarić vjenčali su se u opkoljenom Sarajevu 1995. godine. Šetaju Kulovićevom ulicom, dok u pozadini stoje platna razapeta između zgrada kao štit od snajperskih napada.
Novinar i kritičar režima, Slavko Ćuruvija ubijen je 1999. godine zbog rada na otkrivanju istine i kritici vlasti Slobodana Miloševića.
Njegova smrt simbolizuje napad na slobodu medija i demokratiju u Srbiji tokom turbulentnih devedesetih.
Sa padom socijalističkih režima širom Evrope i raspadom Jugoslavije, uslijedila je duboka transformacija političkih i društvenih simbola.
Narodni heroji i simboli zajedničke borbe zamijenjeni su nacionalnim ikonama, čime je otpočeo proces redefinisanja identiteta u skladu sa novim političkim narativima.
Šake kao sredstvo izražavanja političkih poruka devedesetih. Svaki položaj prstiju nosio je značenje.
Kažiprst i srednji prst podignuti u znak pobjede u vidu čuvenog "V" za victory 'patentirao' je Vinston Čerčil tokom Drugog svjetskog rata.
Pristalice antiratnog Liberalnog saveza Crne Gore, isticale su palac i kažiprst oblikovane u slovo "L".
Srpski nacionalni simbol postao je podignuta tri prsta- palac, kažiprst i srednji prst. Na početku rata u Bosni i Hercegovini, Armija BiH usvojila je pozdrav u vidu raširenih pet prstiju desne ruke, dok je pokret "Otpor", nastao u borbi protiv režima Slobodana Miloševića, koristio stisnutu pesnicu simbol otpora, ali i sjećanje na partizansku borbu iz Drugog svjetskog rata.
U Temišvaru su 16. decembra 1989. godine izbili prvi protesti protiv režima Nicolaea Ceausescua, koji su se ubrzo proširili na čitavu Rumuniju.
Među demonstrantima se pojavio simbol pobune- rumunska zastava sa koje je izrezan grb Socijalističke Republike. Ta 'zastava s rupom' postala je prepoznatljiv znak revolucije i otpora totalitarnom režimu.
Za razliku od većine socijalističkih zemalja koje su mirnom tranzicijom ušle u novu epohu, u Rumuniji je promjena vlasti došla kroz nasilje. Bilans je bio - oko 1.100 poginulih i više od 3.300 ranjenih.
Da li ljubav, u moru sukoba, vodi ka slobodi i izlasku iz lavirinta?